Jordan Peterson
Informacje podstawowe
Data urodzenia: 13 czerwca 1962
Miejsce urodzenia: Edmonton, Alberta, Canada
Miejsce zamieszkania: Toronto, Ontario, Canada
Media społecznościowe: X (Twitter), YouTube, Spotify
Biografia
Jordan Bernt Peterson urodził się 12 czerwca 1962 roku w Edmonton, Alberta, Kanada. Wychowywał się w Fairview, małym miasteczku w prowincji Alberta. Jego ojciec, Walter Peterson, był nauczycielem, a matka, Beverley Peterson, pracowała jako bibliotekarka. Ma dwoje młodszego rodzeństwa, brata i siostrę, choć ich imiona nie są szeroko znane publicznie. Uczęszczał na University of Alberta, gdzie w 1982 roku uzyskał tytuł licencjata (Bachelor of Arts) z nauk politycznych. Następnie ukończył psychologię na tym samym uniwersytecie, zdobywając kolejny tytuł licencjata w 1984 roku. Doktorat z psychologii klinicznej obronił w 1991 roku na McGill University w Montrealu.
Karierę akademicką rozpoczął jako asystent na McGill University, a w 1993 roku przeniósł się na Harvard University, gdzie pracował jako adiunkt i prowadził badania w dziedzinie psychologii. W 1998 roku wrócił do Kanady, obejmując stanowisko profesora na University of Toronto, gdzie wykładał psychologię aż do 2021 roku, kiedy to zrezygnował z pełnoetatowej pracy akademickiej. W 1999 roku opublikował książkę „Maps of Meaning: The Architecture of Belief”, która stanowiła podstawę jego badań nad psychologią narracji i wierzeń. W 2018 roku wydał bestseller „12 Rules for Life: An Antidote to Chaos”, który sprzedał się w ponad 5 milionach egzemplarzy na całym świecie. W 2021 roku opublikował kontynuację, „Beyond Order: 12 More Rules for Life”. Od 2016 roku prowadzi kanał na YouTube, a od 2018 roku podcast „The Jordan B. Peterson Podcast”. W 2022 roku dołączył do redakcji portalu „The Daily Wire” jako komentator i producent treści.
Peterson opowiada się za indywidualną odpowiedzialnością, znaczeniem tradycyjnych struktur społecznych, takich jak rodzina, oraz krytykuje ideologie, które postrzega jako zagrożenie dla wolności jednostki, w tym niektóre aspekty feminizmu, politycznej poprawności i marksizmu. W 2016 roku zyskał rozgłos, sprzeciwiając się kanadyjskiej ustawie C-16, która dodała „tożsamość płciową” i „ekspresję płciową” do chronionych kategorii w prawie antydyskryminacyjnym. Peterson argumentował, że ustawa może prowadzić do przymusu używania preferowanych zaimków płciowych (np. „ze/zir”), co postrzegał jako naruszenie wolności słowa poprzez „przymusową mowę”. Twierdził, że nie sprzeciwia się szanowaniu tożsamości płciowej, ale nie zgadza się na prawne narzucanie konkretnych form językowych. Promuje wolny rynek oraz znaczenie religijnych i mitologicznych narracji w zrozumieniu ludzkiej psychiki. Krytykuje nadmierną biurokrację akademicką i kulturowe trendy, które uważa za destrukcyjne dla młodych ludzi, szczególnie mężczyzn.
W mainstreamowych mediach Peterson jest często przedstawiany jako postać polaryzująca. Organizacje takie jak „The New York Times” czy „The Guardian” opisują jego poglądy jako konserwatywne lub kontrowersyjne, szczególnie w kwestiach płci, rasy i wolności słowa. Krytycy zarzucają mu upraszczanie złożonych problemów społecznych lub wspieranie tradycyjnych hierarchii. Z kolei w internecie, zwłaszcza wśród konserwatywnych i wolnościowych odbiorców, cieszy się ogromnym poparciem za bezpośredni styl i obronę wolności słowa. Jego kanał na YouTube (@JordanBPeterson) ma ponad 8 milionów subskrybentów, a filmy osiągają od kilkuset tysięcy do kilku milionów wyświetleń; na przykład wykład z 2023 roku o wolności słowa zdobył 3,2 miliona wyświetleń w miesiąc. Na platformie X jego konto (@jordanbpeterson) obserwuje ponad 5 milionów użytkowników, a posty generują od 100 tysięcy do 2 milionów wyświetleń. Podcast „The Jordan B. Peterson Podcast” ma średnio 1-2 miliony odsłuchów na odcinek na platformach takich jak Spotify.
W związku z ustawą C-16 Peterson nie został formalnie pozwany, ale jego sprzeciw wywołał ogólnokrajową debatę prawną i medialną. Niektórzy prawnicy podzielali jego obawy o potencjalnie szeroką interpretację ustawy, choć rząd Kanady zapewniał, że nie wprowadza ona bezpośredniego przymusu używania zaimków. W 2021 roku College of Psychologists of Ontario wszczęło dochodzenie w sprawie skarg na jego publiczne wypowiedzi, zarzucając mu nieprofesjonalne zachowanie. W 2023 roku sąd w Ontario nakazał Petersonowi przejście szkolenia z mediów społecznościowych, co Peterson zaskarżył, a sprawa pozostaje w toku. Nie przegrał żadnej sprawy sądowej jako indywidualny pozwany.
Wystąpienia (0)
Brak wydarzeń z tym mówcą.